Richard Bandler en John Grinder ontdekten dat in onze oogbewegingen patronen verborgen liggen die aansluiten bij onze representatie systemen. Je kunt aan de beweging van iemand zijn ogen zien of deze persoon een interne representatie (bijvoorbeeld een herinnering) visueel, auditief of kinesthetisch beleeft.

Wanneer iemand in gedachten een beeld herinnert of creëert (construeert), bewegen daarbij de ogen naar boven toe, naar het visuele gebied. Bij het herinneren of creëren van een geluid, bewegen de ogen horizontaal naar links of rechts binnen het auditieve gebied. Voor herinneren en ervaren van gevoelens en bij het voeren van een interne dialoog, gaan de ogen naar beneden.

Naast deze verticale oogbewegingen ontdekten Bandler en Grinder ook horizontale oogbewegingen. Als men zich beelden, geluiden of gevoelens herinnert, gaan de ogen naar rechts (als je naar de persoon kijkt).

Bij voorstellingen en fantasieën (constructies) gaan de ogen naar links (als je naar de persoon kijkt). Deze horizontale oogbewegingen geldt voor ongeveer 80% van de mensen en we noemen dit “normaal georganiseerd”. Bij ongeveer 20% van de mensen is deze horizontale indeling gespiegeld, we noemen dit “omgekeerd georganiseerd”.

Dit laatste is vaak bij linkshandige mensen het geval.

De verticale oogbewegingen (V, A, Ad en K) zijn bij iedereen hetzelfde.

Ogen spiegel van de ziel

Oogbewegingen, in combinatie met alle voornoemde indicatoren, zijn een controlemechanisme pur sang om de strategie van het denken  –  de interne processen  –  te begrijpen. De ogen kunnen beschouwd worden als graadmeter van datgene zich afspeelt in de mens en naar buiten zichtbaar, meetbaar is af te lezen.

We kunnen spreken van twinkelende, gebroken, treurige en gelukkige ogen en de verschillen aflezen als visuele informatie.  De ogen en oogbewegingen geven ons specifieke, onbewuste informatie omtrent de te volgen procesvolgorde. Er is een grove driedeling te bespeuren hierin, te weten visueel, auditief en kinesthetisch. De oogbewegingen geven veel informatie omtrent de denkstappen en de interne verwerking.