De gesloten suggestieve vraag of de verwondering van de open, verdiepende vraag?
Wat is een mening?
Een mening is een subjectieve opvatting van een individu of groep of een bepaalde houding ten opzichte van een bepaald onderwerp. Met subjectief wordt bedoeld dat de opvatting of houding niet is gebaseerd op feiten.
Meningen kunnen dan ook van persoon tot persoon of van groep tot groep verschillen, hoewel mensen elkaars mening ook kunnen ‘delen’, zoals dat wordt genoemd.
Ze zijn het dan eens met elkaars opvatting. Meningen zijn vaak te herkennen door de woorden ik of mij(n). “Ik vind dat een slecht artikel.” Een ander kan dus zeggen dat hij het een goed artikel vindt. Soms wordt de mening ook expliciet benoemd: “Dat is mijn mening over dat boek.”
Wat zijn suggestieve vragen en open vragen?
Wat mij de laatste tijd opvalt als ik interviews of gesprekken beluister en aanschouw, is de veelvoud aan gesloten suggestieve vragen. Voor mensen die het niet weten, een gesloten vraag is een vraag die je met ja of nee kan beantwoorden. Een open vraag begint vaak met wie, wat, wanneer, hoe, waar. Hoewel dit toch basiskennis is aangaande communicatie, hoef je de TV of radio maar aan te zetten en de voorbeelden van gesloten vragen met een hoog suggestief gehalte vliegen je om de oren.
Nadeel van gesloten vragen is namelijk dat deze door de formulering al een suggestie in zich bedden, uiteraard gevoed door de opvattingen / waarden / meningen van de vragensteller. Nu kunnen zich er twee scenario’s voordoen in het gesprek. Of de geïnterviewde is het met je eens en dan ben je snel uitgepraat of de geïnterviewde is het met je oneens, waarbij vervolgens een spel van overtuigen van elkaars opvattingen begint, al dan niet gepaard gaande met (lichte) stemverheffingen. Of dat laatste bijdraagt aan een echt gesprek kun je je afvragen. En als er dan al een open vraag volgt, is het vaak de waarom vraag en we weten allemaal wat een waarom vraag met je kan doen. Natuurlijke reactie is om dan in de verdediging te schieten.